Pachtgronden voor natuur-inclusieve landbouw

Tussen 27 januari en 10 februari 12:00 uur kunnen geïnteresseerde Heumense agrariërs zich inschrijven voor onze gemeentelijke pachtgronden voor natuur-inclusieve landbouw.  

Om deze natuur-inclusieve landbouw vorm te geven werken we samen met Collectief Rivierenland. Zij zullen pachters begeleiden en adviseren. 

Achtergrond

Wat is natuur-inclusieve landbouw?

Natuur-inclusieve landbouw is een vorm van landbouw die rekening houdt met de natuur en biodiversiteit. Het doel is om voedsel te produceren op een manier die de natuur ondersteunt en versterkt, in plaats van deze te schaden. 

Wat zijn de voordelen van natuur-inclusieve landbouw?

De maatregelen die boeren nemen voor natuur-inclusieve landbouw hebben een aantal belangrijke voordelen:

  • Gezonde bodem, betere waterkwaliteit;
  • Behoud of toename van biodiversiteit;
  • Minder uitstoot van stikstof en minder uitspoeling nitraat;
  • Maakt het mogelijk om landbouw te combineren met natuurbeheer. 
Waarom zetten we onze pachtgronden in voor natuur-inclusieve landbouw?

In onze omgevingsvisie  hebben we opgenomen dat we agrariërs helpen overstappen naar duurzamere bedrijfsvormen, zoals circulaire landbouw.  

Vanuit de Groene Metropoolregio ondersteunen we het project De Groene Mantel. Dit project heeft als doel 10% meer landschapselementen te creëren, en we moedigen grondeigenaren aan om hieraan bij te dragen.

Door natuur-inclusiviteit op te nemen in onze pachtafspraken zorgen we dat onze eigen gronden bijdragen in het behalen van onze doelen. We begrijpen dat deze voorwaarden extra inzet van agrariërs vragen terwijl de grond minder op zal brengen. Daarom zijn de minimale pachtprijzen verlaagd en krijgen agrariërs die deze grond pachten beheeradvies op maat van het Collectief Rivierenland.  

Waarom werken we samen met Collectief Rivierenland?

Collectief Rivierenland heeft kennis van ecologie en landbouw en zijn voor agrariërs een bekende partner. Het Collectief Rivierenland werkt met beheerpakketten. Deze sluiten aan bij het agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb) van de Provincie Gelderland. Het collectief heeft vastgesteld welke beheerpakketten passen bij onze pachtblokken. Onder het kopje beheerpakketten leest u welke pakketten er zijn.

Door samen te werken met het collectief sluiten we aan bij wat er al is. En kunnen onze pachters profiteren van de kennis en begeleiding van het collectief. 

Wat betekent het voor een agrariër om natuur-inclusief te pachten?

De pachter moet het gepachte land natuur-inclusief beheren. Wat de pachter hiervoor moet doen verschilt per pachtblok. Uitgangspunt zijn de beheerpakketten van Collectief Rivierenland. Zie het blok beheerpakketten voor uitleg hierover.

Collectief Rivierenland adviseert en begeleidt de pachter. Dit is maatwerk en maakt het mogelijk het beheer bij te sturen.

Omdat het gepachte land door deze manier van beheren minder opbrengt zijn de minimale pachtprijzen verlaagd.  

Voorwaarden en beheerpakketten 

  • Voor het inschrijven op pachtpercelen gelden onze inschrijvingsvoorwaarden
  • Voor de pacht gelden onze pachtvoorwaarden
  • De pachtgronden moeten worden beheerd volgens de per pachtblok aangegeven beheerpakketten en de aanvullende beheervoorwaarden. De beheerpakketten en daarbij horende beheereisen staan omschreven onder het kopje beheerpakketten op deze pagina. Op de kaart is per pachtblok te zien welk beheerpakket van toepassing is en welke aanvullende voorwaarden er zijn.  

Beheerpakketten

Hieronder staat een samenvatting van beheerpakketten. Uitgebreide informatie is te vinden in het stuk ‘overzicht pachtpercelen en beheerpakketten’  wat Collectief Rivierenland voor onze gemeente heeft opgesteld.

Botanisch weiland

Dit ‘ouderwetse’ grasland heeft een pollige structuur en verspreid voorkomende kruiden. Deze kruiden trekken insecten. Deze insecten zijn voedsel voor vogels. Botanisch weiland vormt een leefgebied voor bijvoorbeeld graspieper, patrijs en veldleeuwerik.  

Beheervoorschriften  

Beheereisen

  • Geen gebruik van chemische onkruidbestrijding.
  • Het gewas wordt jaarlijks minimaal 1 keer gemaaid en afgevoerd.
  • Beweiding is toegestaan vanaf 1 maart tot 15 november met maximale veebezetting 2 GVE/ha*. Tussen 15 november en 1 maart is beweiding niet toegestaan.  

Bemesting en andere bewerkingen

  • De beheereenheid wordt niet bemest en er wordt geen bagger opgebracht. In overleg met de ecoloog van het collectief kan een onderhoudsbemesting met ruige mest of bekalking worden gegeven.
  • Het grasland mag niet worden gescheurd en/of gefreesd.

Beweiding en maaien

  • Maaien is toegestaan tussen 15 juni en 1 oktober. Als er wordt gemaaid, dan maaien en afvoeren. Klepelen is niet toegestaan omdat dat de kruidenrijkdom onderdrukt.
  • Bij iedere maaibeurt moet minimaal 10% van de beheereenheid blijven staan.  
  • Niet bijvoeren bij beweiding.

Overige

Chemische onkruidbestrijding is niet toegestaan, met uitzondering van pleksgewijze bestrijding van haarden van probleemonkruiden zoals akkerdistel, ridderzuring, jacobskruiskruid en brandnetel. Chemische bestrijding mag alleen gericht per plant gebeuren en na goedkeuring door de ecoloog van het Collectief.

Toelichting GVE (Grootvee-eenheid):

Omschrijving GVE

  • Stieren, koeien en andere runderen ouder dan 2 jaar: 1,00
  • Paardachtigen ouder dan 6 maanden: 1,00
  • Runderen vanaf 6 maanden maar niet ouder dan 2 jaar: 0,60
  • Runderen jonger dan 6 maanden: 0,40
  • Schapen, lammeren en geiten: 0,15
Botanisch hooiland

Door percelen die (na)beweid zijn niet te bloten (namaaien) blijven de ‘eilandjes’ met langer gras behouden, waardoor deze ook een biodiversiteitswaarde leveren. Het streven is dat er zo’n 15-20 verschillende grassen en kruiden per 25 m2 aanwezig zijn op een botanisch graslandperceel. 

Beheervoorschriften

Beheereisen

  • Geen gebruik van chemische onkruidbestrijding.
  • Het gewas wordt jaarlijks minimaal 1 keer gemaaid en afgevoerd.

 Bemesting en andere bewerkingen

  • De beheereenheid wordt niet bemest en er wordt geen bagger opgebracht. In overleg met de ecoloog van het collectief kan een onderhoudsbemesting met ruige mest of bekalking worden gegeven.
  • Het grasland mag niet worden gescheurd en/of gefreesd.

 Beweiding en maaien

  • Maaien mag na 15 juni, Tenzij anders vermeld in de aanvullende beheerafspraken.
  • Na elke maaibeurt moet 10% blijven staan. De ligging van deze 10% moet elke maaibeurt wijzigen. Deze strook kan langs de rand liggen of midden door een perceel
  • Op percelen met weinig kruiden en een dichte bezetting met grassoorten kan het nuttig zijn om eerder te maaien om de grasmat te remmen en kruiden te bevorderen. Waar dit het geval is, zal hiertoe een aanvullende beheerovereenkomst worden toegevoegd.  
  • Als er wordt gemaaid, dan maaien en afvoeren. Klepelen is niet toegestaan omdat dat de kruidenrijkdom onderdrukt.
  • Beweiding mag na 1 augustus en 15 november met max. 2 GVE/ha*. Tussen 15 november en 1 augustus is beweiding niet toegestaan.

 Overige

Chemische onkruidbestrijding is niet toegestaan, m.u.v. voor pleksgewijze bestrijding van haarden van probleemonkruiden zoals akkerdistel, ridderzuring, jacobskruiskruid en brandnetel. Chemische bestrijding mag alleen gericht per plant gebeuren en na goedkeuring door de ecoloog van het Collectief.

Toelichting GVE (Grootvee-eenheid):

Omschrijving GVE

  • Stieren, koeien en andere runderen ouder dan 2 jaar: 1,00
  • Paardachtigen ouder dan 6 maanden: 1,00
  • Runderen vanaf 6 maanden maar niet ouder dan 2 jaar: 0,60
  • Runderen jonger dan 6 maanden: 0,40
  • Schapen, lammeren en geiten: 0,15
Kruidenrijke akkerranden

In akkerranden wordt geen gewas geteeld. Ze zijn ingezaaid met een mengsel van grassen, kruiden en granen. Ze worden niet bemest en niet bespoten (uitgezonderd pleksgewijs). Akkerranden brengen het mozaïekpatroon terug in het cultuurlandschap en zijn positief voor akkervogels. Vanwege de geringere bodemverstoring en de grotere bufferwerking boeken brede, meerjarige akkerranden meer natuurresultaat dan smalle, eenjarige randen.

Beheervoorschriften

  • De oppervlakte bestaat van 1 juni tot 15 augustus uit ingezaaide kruiden, De samenstelling van het kruidenrijk zaaizaad wordt bepaald door Collectief Rivierenland.
  • Akkerranden zijn bij voorkeur meerjarig. Het gebruikte zaadmengsel past bij de regio en het doel van de rand en wordt in overleg met de gebiedscoördinator gekozen. Mengsels met inheemse, streekeigen soorten hebben sterke voorkeur.
  • Een rand kan langs de rand van een perceel liggen, maar ook dwars over het perceel, bijvoorbeeld voor randen voor functionele agrobiodiversiteit (vaak gericht op plaagonderdrukkende insecten).
  • Randen blijven minstens tot 1 maart staan, tenzij ze in het najaar vernieuwd worden.
  • Bij vernieuwing van een meerjarige rand in het najaar wordt er tussen 1 september en 15 oktober gezaaid.
  • Bij vernieuwing van een rand in het voorjaar wordt er tussen 1 maart en 15 mei gezaaid.
  • De rand mag in de periode van 1 september tot 15 april geploegd worden, afhankelijk van het beheerplan en bovenstaande punten.
  • De rand mag gemaaid worden, bij voorkeur op ca. 10 cm hoogte, in het voorjaar.    
    Bij veel onkruid is maaien op een ander moment mogelijk in overleg met de ecoloog.  
  • Bij maaiwerkzaamheden wordt het maaisel binnen een week afgevoerd, tenzij in het beheerplan anders is afgesproken.
  • Chemische onkruidbestrijding is enkel mogelijk conform het Protocol gebruik herbiciden open akkerland bij agrarisch natuurbeheer na goedkeuring door de ecoloog van het Collectief.
  • Bemesting van de beheereenheid is niet toegestaan, tenzij het gaat om een rand van tenminste 9 meter breed waarin kruiden (eventueel met granen) zijn ingezaaid. In dat geval is een bemesting met vaste mest toegestaan na goedkeuring door de ecoloog van het Collectief.
  • De rand wordt niet beweid.
Wintervoedselakker

Een wintervoedselveldje is een perceel of strook waar granen en andere zaaddragende planten (bijvoorbeeld bladrammenas) niet worden geoogst of ondergeploegd, maar tot ver in de winter blijven staan.

Ze vormen in de herfst en winter een rijke voedselbron voor vogels en bieden dekking. Belangrijk is dat er op tijd gezaaid wordt, zodat de planten tot zaadzetting komen. Vogels komen in grote aantallen op deze wintervoedselveldjes af. 

Niet alleen zaadetende soorten (zoals de patrijs, geelgors, vink, kneu, keep, groenling), maar ook roofvogels (zoals torenvalk, buizerd, blauwe kiekendief, ransuil, velduil) die hier muizen en zangvogels vangen.

Beheervoorschriften

  • De oppervlakte bestaat van datum x tot datum y uit zomergraan, wintergraan, bladrammenas, kruiden of een combinatie van deze gewassen. De samenstelling van het zaaizaad wordt bepaald door Collectief Rivierenland.
  • Gedurende de aanwezigheid van het wintervoedsel wordt een rustperiode aangehouden. Bewerkingen zijn alleen toegestaan in overleg met de gebiedscoördinator.
  • Bemesting is toegestaan, omdat dit de zaadzetting en daarmee het ecologische functioneren van dit beheerpakket ondersteunt.
  • Een wintervoedselakker kan meerdere jaren op één plek liggen, maar planten met zaden zoals granen nemen wel snel af en vergrassing neemt toe, daarom in overleg met de gebiedscoördinator op tijd vernieuwen.
  • Chemische onkruidbestrijding is enkel mogelijk conform het ‘Protocol gebruik herbiciden open akkerland’ na goedkeuring door de ecoloog van het Collectief.
  • Het hoofdbestanddeel van wintervoedselakkers zijn granen die in de winter en het vroege voorjaar voor dekking en voedsel zorgen. Voedsel bestaat hoofdzakelijk uit graankorrels en zaden. Kruiden worden slechts ingezaaid wanneer die een bijdrage aan het wintervoedsel leveren en het graan niet verdringen, spontaan opgekomen kruiden passen goed in dit pakket. 

Van inschrijving tot beheerovereenkomst: hoe werkt het?

 De inschrijving en gunning

  • U schrijft zich in met ons online inschrijfformulier voor een beschikbaar pachtblok en brengt uw bod uit. Dit kan tot uiterlijk 10 februari 2025 tot 12:00. U kunt zich inschrijven voor meerdere pachtblokken. Er worden maximaal 2 pachtblokken per inschrijver gegund. Lees voor alle voorwaarden voor het inschrijven onze inschijfvoorwaarden
  • Na de sluiting van de inschrijfperiode beoordelen wij alle biedingen. Alleen biedingen die voldoen aan onze voorwaarden worden beoordeeld.  
  • De grond wordt toegewezen aan de hoogste bieder. Bij 2 gelijke biedingen wordt er geloot.  

De pachtovereenkomst en beheerovereenkomst

  • Als de grond aan u wordt toegewezen dan tekent u de pachtovereenkomst. Deze gaat u aan met de gemeente Heumen. 
  • Nadat u de pachtovereenkomst heeft getekend neemt het Collectief Rivierenland contact met u op. Zij stellen een beheerovereenkomst op. Dit wordt op maat gemaakt voor uw pachtblok. Uitgangspunt is het beheerpakket wat bij uw pachtblok hoort. In de beheersovereenkomst komt te staan wat er van u wordt verwacht voor het natuur-inclusieve beheer van het pachtblok.
  • Collectief Rivierenland begeleidt u in het beheer. Deze overeenkomst is maatwerk en laat ruimte om, in overleg met Collectief Rivierenland, maatregelen aan te passen aan de (weers)omstandigheden. 

Omschrijving pachtblokken

Op deze kaart ziet u alle beschikbare pachtblokken. Als u op het icoon klikt ziet u de informatie over het pachtblok. U kunt ook onder de kaart de tekst uitklappen voor een lijst van alle pachtblokken. Bij ieder pachtblok zit een link naar de kadastrale kaart, daarop ziet u de precieze perceelgrenzen. Houd er rekening mee dat het soms om een gedeelte (ged) van een perceel gaat. 

Beschikbare pachtgronden

Sla de kaart over en ga naar de tekstversie van: Beschikbare pachtgronden

Tekstversie

Pachtblok I: Hatertseweg

Beheerspakket: Botanisch hooiland
Aanvullende voorwaarden: tussen 10 en 25 mei maaien en minimaal 3 keren per jaar maaien
Minimale pachtprijs: € 525,00 p/ha per jaar
Oppervlakte: 30692 m2

Locatie

Pachtkavel: 1
Kadestraal nr: Heumen A1225(ged.)
 

Pachtblok Ia: Elshof

Beheerpakket: Botanisch hooiland
Aanvullende voorwaarden: Tussen 10 en 25 mei maaien en minimaal 3 keren per jaar maaien. 
Minimale pachtprijs: € 525,00 p/ha per jaar
Oppervlakte: 18350 m2

Locatie

Pachtkavel: 4
Kadestraal nr: Heumen A494(ged.)

Pachtblok II: Elshof

Beheerpakket: Botanisch hooiland en kruidenrijke akkerrand
Aanvullende voorwaarden: Akkerrandenmengsel wordt bepaald door het Collectief Rivierenlandschap. Zaaizaadkosten zijn voor rekening van de pachter. De zaaizaadkosten zijn ongeveer €250,- /2 jaar excl. grondbewerkingskosten.
Minimale pachtprijs: € 425,00 p/ha per jaar
Oppervlakte: 35252 m2

Locatie

Pachtkavel: 10
Kadestraal nr: Heumen A444 + A441 (ged)

Pachtblok III Sluisweg/Molenstraat

Beheerpakket: Botanisch hooiland 
Aanvullende voorwaarden: Tussen 10 en 25 mei maaien en minimaal 3 keren per jaar maaien. 
Minimale pachtprijs: € 525,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 12500 m2 

Locatie

Pachtkavel: 51
Kadestraal nr: Heumen C1360 (ged.)   

Pachtblok IV: Westkanaaldijk/Burchtselaan

Beheerpakket: Botanisch hooiland 
Aanvullende voorwaarden: Tussen 10 en 25 mei maaien en minimaal 3 keren per jaar maaien.
Minimale pachtprijs: € 525,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 9860m2 

Locatie

Pachtkavel: 57 
Kadestraal nr:  Heumen I13

Pachtblok V: Vosseneindseweg/Heumens bos

Beheerpakket: wintervoedselakker
Aanvullende voorwaarden: Zaaizaadmengsel wordt bepaald door Collectief Rivierenland. Zaaizaad kosten zijn voor rekening van de pachter.
Minimale pachtprijs: € 125,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 6010m2 

Locatie

Pachtkavel: 81
Kadestraal nr:  Heumen I639(ged.)     

Pachtblok Va: Vosseneindseweg/Heumens bos

Beheerpakket: Botanisch hooiland 
Aanvullende voorwaarden: Tussen 10 en 25 mei maaien en minimaal 3 keren per jaar maaien 
Minimale pachtprijs: € 525,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 8275m2 

Locatie

Pachtkavel: 83
Kadestraal nr: Heumen I56(ged.)

Pachtblok VI: Monumentweg

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1x aanvullend gemaaid worden. 
Minimale pachtprijs: € 500,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 36239m2 

Locatie

Pachtkavel: 75 en 76
Kadestraal nr: Heumen I679

Pachtblok VII: Looistraat / Maaswaalkanaal

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1 keer aanvullend gemaaid worden. 
Minimale pachtprijs: € 500,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 30810m2 

Locatie

Pachtkavel: 70
Kadestraal nr: Heumen I112(ged.)     

Pachtblok VIII: Maasdijk

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1 keer aanvullend gemaaid worden. 
Minimale pachtprijs: € 500,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 19269m2 

Locatie

Pachtkavel: 103
Kadestraal nr: Nederasselt D 697

Pachtblok IX: Kroonwerk Nederasselt (west van het Schansstraatje)

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1 keer per jaar aanvullend gemaaid worden. Ook dient de pachter overpad te verlenen aan Rijkswaterstaat voor de oeverstrook.
Minimale pachtprijs: € 270,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 46000m2 

Locatie

Pachtkavel: 104 
Kadestraal nr: Nederasselt D220 + D323 

Pachtblok X: Kroonwerk Nederasselt (oost van het Schansstraatje)

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1 keer aanvullend gemaaid worden.
Minimale pachtprijs: € 270,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 46000m2 

Locatie

Pachtkavel: 105
Kadestraal nr: Nederasselt D217 (ged.) + D219 (ged.)  

Pachtblok XI: Gaasselsedam

Beheerpakket: Botanisch weiland 
Aanvullende voorwaarden: Jaarlijks moet het perceel minimaal 1 keer aanvullend gemaaid worden.
Minimale pachtprijs: € 500,00 p/ha per jaar 
Oppervlakte: 35910m2 

Locatie

Pachtkavel: 102
Kadestraal nr: Nederasselt D137

Meer informatie

Heeft u vragen over gemeentelijke pachtgronden, de voorwaarden of het inschrijvingsproces? Neem dan contact op met onze medewerker grondzaken via heumen@heumen.nl of via ons algemene telefoonnummer 024-3588300