Vergunning monumenten
Zowel in de Erfgoedwet 2016(externe link) als in de Erfgoedverordening Heumen 2017 | Lokale wet- en regelgeving (overheid.nl) staat dat een eigenaar van een monument zijn of haar pand niet mag afbreken én niet mag wijzigen, tenzij er een vergunning voor is verleend. Uitgezonderd is een aantal situaties waar u in onderstaande tekst meer over leest.
Het is dus niet zo dat u nooit iets mag veranderen aan een monument. Wilt u uw pand verbouwen of wijzigen? Dan moet u als eigenaar van een monument een omgevingsvergunning aanvragen.
De Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN)(externe link) verleent de vergunningen namens de gemeente. Uw plannen worden getoetst door welstands- en monumentenadviseur(s) in de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Indien nodig wordt samen met de eigenaar bekeken op welke manier het monumentale karakter van het pand het best behouden kan blijven. Behalve met de monumentale waarden wordt óók rekening gehouden met de gebruiksbestemming.
Wel of geen vergunning nodig?
U hebt géén vergunning nodig voor normaal onderhoud aan de buitenkant van monumenten. Het gaat dan om werkzaamheden waarbij niets aan de buitenkant en de terreininrichting gewijzigd wordt. Dit zijn werkzaamheden waarbij de detaillering, profilering, vormgeving, materiaalsoort en kleur van het monument niet worden gewijzigd. Voorbeelden zijn het overschilderen van de buitenkozijnen in dezelfde kleur, het vervangen van kapotte ruiten, het opstoppen van rieten daken of het vervangen van enkele dakpannen.
Bent u eigenaar van een gemeentelijk monument? Dan hebt u géén vergunning nodig voor beperkte inpandige veranderingen, mits dit geen aanpassingen zijn op onderdelen die relevant zijn voor de cultuurhistorische waarde van het gebouw.
Tenslotte is er bij gemeentelijke monumenten ook géén vergunning voor het wijzigen van het monument nodig voor het plaatsen van zonnepanelen of zonnecollectoren, wanneer aan de voorwaarden uit onze Erfgoedverordening, artikel 14 lid 2 onder c wordt voldaan.
Via het Omgevingsloket (externe link)kunt u nagaan of u een vergunning moet aanvragen. U kunt de aanvraag meteen digitaal indienen. Voor een aanvraag omgevingsvergunning zijn leges verschuldigd
Het is aan te bevelen vóórdat u een vergunning aanvraagt contact op te nemen met onze balie Bouwen, Milieu en Leefomgeving (BML). In sommige gevallen zullen wij adviseren om een conceptaanvraag (vooroverleg) in te dienen waarin u kunt uitleggen wat u wilt gaan doen. De ODRN toetst dan of dit mogelijk is. Hiermee kunt u voorkomen dat u een aanvraag indient die later wordt afgewezen.
Monumenten en duurzaamheid
Bij monumenten is verduurzaming vaak mogelijk, alleen kunnen bepaalde standaardoplossingen voor verduurzaming het monument onbedoeld beschadigen. Ook vallen aanpassingen uit het oogpunt van duurzaamheid, met name op het gebied van isolatie, doorgaans niet onder de vrijstellingsregels zoals het normaal onderhoud.
Bij monumenten controleren we altijd of duurzaamheidsmaatregelen de cultuurhistorische waarden van een gebouw aantasten. Daarom is er bij monumenten altijd een vergunning nodig voor die duurzaamheidsmaatregelen. Soms is een voorgenomen maatregel niet mogelijk, maar dat betekent niet dat er geen enkele duurzaamheidsmaatregel mogelijk is. In veel gevallen kunnen we gezamenlijk tot een alternatieve maatregel komen.
Eigenaren van beschermde monumenten adviseren wij om vooraf advies te vragen bij een deskundige duurzame monumentenadviseur. Daarmee krijgt u een idee welke plannen kansrijk zijn bij uw monumentaal pand. Op basis daarvan kunt u plannen maken. Via het Nationaal Restauratiefonds(externe link) is er een vergoedingsregeling voor het inschakelen van monumentenadviseurs met expertise op duurzaamheid. Die regeling geldt voor monumenteneigenaren die gebruik maken van een adviseur die is opgenomen in hun register als deskundige partij.
Bij specifieke vragen of een bespreking van een duurzaamheidsadvies met de gemeente kunt u gebruik maken van het Energieloket Heumen | Gemeente Heumen. Let erop dat u bij het inplannen van een afspraak vermeldt dat u komt overleggen over een beschermd monument.
Als de plannen al concreter zijn, kunt u een conceptaanvraag (voorheen: vooroverleg)(externe link) bij de Omgevingsdienst Regio Nijmegen aanvragen.
Zonnepanelen op daken van gemeentelijke monumenten
De gemeente Heumen heeft eigen beleid voor het plaatsen van zonnepanelen op de daken van beschermde gemeentelijke monumenten. In sommige gevallen zijn deze zonder vergunning voor het onderdeel 'wijzigen monument' te plaatsen. De voorwaarden zijn opgenomen in onze Erfgoedverordening in artikel 14, lid 2, onder c. Om definitief vergunningsvrij te bouwen, moet daarnaast nog aan de voorwaarden voor de activiteit bouwen worden voldaan.
Informatie voor monumenteneigenaren
Het Nationaal Restauratiefonds heeft voor eigenaren van gemeentelijke monumenten en voor rijksmonumenten een gids ontwikkeld met daarin praktische informatie over wat het betekent om een monument te bezitten, te onderhouden en een overzicht van de financiële regelingen die voor eigenaren beschikbaar zijn. Daarnaast vindt u in de gids praktische tips over de organisaties waarmee u te maken kunt krijgen en die u kunnen adviseren. De gids kan via het Nationaal Restauratiefonds(externe link) aangevraagd worden.